Het gebruik van e-sigaretten, ofwel ‘vapen’, onder middelbare scholieren lijkt de afgelopen tijd sterk te zijn toegenomen, zo ook bij het Dendron College en Yuverta Horst. Hoewel er geen specifieke aantallen beschikbaar zijn, is dit probleem duidelijk zichtbaar geworden voor schoolpersoneel.
Steeds meer leerlingen van Yuverta vapen, concludeert schoolleider Stefan de Haan van Yuverta. Exacte aantallen zijn er niet, maar de toename van vapes is wel waarneembaar op de middelbare school, geeft hij aan. “De e-sigaret wordt door fabrikanten aantrekkelijk gepresenteerd met allerlei smaken en geuren.
Bovendien is deze makkelijk verkrijgbaar. Jongeren worden zo verleid om te vapen en raken gemakkelijk nicotineverslaafd als ze eraan beginnen.” Dat beaamt Angélique Jacobs van het Dendron. “Vapen is zelfs nóg verslavender dan roken. Je kunt er dus beter helemaal niet aan beginnen.”
Maatregelen
Om vapen te voorkomen en aan te pakken, hebben de scholen verschillende maatregelen geïmplementeerd. “Ten eerste wordt vapen op dezelfde manier behandeld als roken, beiden zijn niet toegestaan op onze rookvrije school”, geeft De Haan aan. Leerlingen die betrapt worden, moeten zich melden en de vape wordt in beslag genomen. “Leerlingen moeten zich een aantal keren vroeg melden en we gaan het gesprek met hen aan. Ook brengen we de ouders op de hoogte en overleggen we of de vape teruggegeven of vernietigd wordt. Bij herhaling van het vapen volgen andere maatregelen.” Ook het Dendron College is een rookvrije school. “Als een leerling betrapt wordt op vapen, volgt er straf en een gesprek en bovendien worden de ouders altijd geïnformeerd hierover. Als een leerling meerdere keren betrapt wordt, dan worden ouders uitgenodigd voor een gesprek op school”, legt Jacobs uit.
Voorlichting
Bewustmakingsprogramma’s en voorlichtingscampagnes zijn in Nederland in ontwikkeling en worden ingezet om leerlingen te informeren over de gevaren van vapen. Deze programma’s omvatten verschillende lesmodules en hebben de betrokkenheid van longartsen, die de ernstige gevolgen van vapen benadrukken. Brancheorganisaties bieden steeds meer informatie en ondersteuning, met de erkenning dat ouders een cruciale rol spelen in het voorkomen van deze gevaarlijke verslaving. “We hebben het onderwerp al besproken tijdens de ouderavonden van vmbo 1 tot en met 4”, geeft De Haan aan. We hebben daarbij ook uitgelegd dat het beleid rondom vapen hetzelfde is als rondom roken.” Ook wil Yuverta Horst in gesprek met In! Horst aan de Maas. “Dit is een beweging die gezond gedrag promoot. De afspraak moet nog worden gepland, maar vapen zal dan zeker ook op de agenda staan.”
Dendron College
Op het Dendron krijgen de leerlingen speciale voorlichting over het onderwerp. “Binnenkort komt een dokter als gastspreker op school voorlichting geven”, vertelt Jacobs. “Ook hebben we goed contact met GGZ Vincent van Gogh. Omdat het vapen zo nieuw is, heeft GGZ nog geen lespakket klaarliggen, maar dit is wel in ontwikkeling. Onze Coördinator Gezonde School heeft met alle lesgevenden het voorlichtingsprogramma van ‘Vapen #jouwkeuze’ gedeeld om te behandelden in de les. Eén van de docenten gaf aan dat deze les indruk had gemaakt op zijn vwo-5 mentorklas, waarvan er een aantal vapen. De klas en de mentor hebben toen de afspraak gemaakt gezamenlijk te stoppen met het vapen, omdat ze na de les inzagen wat de gevolgen precies kunnen zijn. Ook hebben we contact met de Radboud Universiteit in Nijmegen over een preventieve aanpak richting vapen en roken en we oriënteren ons via het trimbosinstituut over lespakketten voor docenten en posters voor in de school.”
Gemeente
Ook de gemeente merkt de signalen en zorgen rondom vapen op. “We zijn hier inderdaad volop mee bezig”, geeft wethouder Roy Bouten aan. “We zijn met een aantal collega’s op dit moment bezig om alle ontwikkelde interventies op een rijtje te zetten, om zo een goed advies te kunnen geven welke interventie passend is voor welke doelgroep (vapers versus (nog) niet-vapers). Dit doen we samen met de collega’s van Novadic Kentron en VKN. Ondertussen spreken we veel scholen, ouders en jongeren waarbij dit speelt, ook samen met jongerenwerk.”
